Recenzja The Last Jedi (ze spoilerami) + mała wstawka filozoficzna

Jak już wspominałem w jednym z postów… „The Last Jedi” (nazywany później „TLJ”) widziałem w piątek wieczorem. To było ekscytujące wydarzenie – pójść na Star Warsy do kina, czytać „lecące” na ekranie napisy, widzieć jak wiele osób przyszło na film… Jednak w tej recenzji skupię się raczej na minusach, rzeczach, które mi się nie podobały – a była ich zdecydowana większość. Film oceniłem na filmwebie na „6”, choć nie wiem, czy to nie zawyżona ocena. Jako film akcji jest na pewno dobry – większości ludzi będzie się podobać – produkcja disneyowska/hollywoodzka można powiedzieć. Czuć to w tym filmie. A nie czuć, nie można się doszukać mistycyzmu Mocy, magii Star Wars. To już nie to, co znamy z sześciu epizodów lub Łotra 1. Przebudzenie Mocy (TFA) oraz TLJ to po prostu filmy akcji, których akcja dzieje się w Galaktyce. [Będą spoliery!]

Pierwsze pół filmu było tragiczne…było mi przykro i zastanawiałem się tylko „co oni zrobili ze Star Wars, w jakim kierunku to idzie…”. Druga część była lepsza dzięki licznym zwrotom akcji, łamaniu niektórych stereotypów. Jednak nie uratowało to filmu według mnie. Dobrze… Przechodzę do konkretów. Wątek humorystyczny – ciekawy, potrzebny, ale przesadnie zrobiony. Scena, na którą wszyscy fani czekali – Rey podaje miecz Lukeowi i co? Serio? Wyrzuca go, a na sali kinowej śmiech… Rozumiem, że mógł mieć „wylane” na prośbę Rey, ale można to lepiej przedstawić. „Płynące” napisy jak i również kilka momentów filmu to kalka „Imperium Kontratakuje” oraz „Powrotu Jedi” (m.in. walka na planecie, która przypomina Hoth z tą różnicą, że zamiast śniegu mamy sól, uczennica wielkiego mistrza nie kończy szkolenia i leci walczyć ze złym, wrogiem itd.)

Taktyka dowodzącego wojskami Snoke’a generała Huxa jest żałosna nawet ze względów logicznych. Rozumiem, że Ruch Oporu był nieliczącą się siłą i nie musieli być przesadnie ostrożni, ale jednak…  Hux wychodzi z nadprzestrzeni swoją główną bronią na czele, a dopiero za nią lecą Gwiezdne Niszczyciele, które tak naprawdę są po nic. A gdyby tak odwrócić kolejność generale Hux? Najpierw statki pełniące funkcję ochrony, a dopiero potem specjalne działo?

Kolejna rzecz, która bardzo mi się nie podoba w przypadku całej trylogii, choć tego na 100% nie mogę być pewny. Sprawa rządów Snoke’a, przejęcia władzy itd. Imperator Palpatine wykorzystał tysiącletnią tradycję Sithów działających w ukryciu, poszerzających sieć znajomości w całej Galaktyce. Został senatorem, kanclerzem. Dowódcy wojskowi go „uznali”. Z zewnątrz wszystko wyglądało bardzo legalnie. Naturalnie przekształcił Republikę na Imperium, dowódcy Republiki stali się dowódcami Imperium, Jedi zdradzili i zostali zabici, a zastąpił ich Vader. I co więcej – Palpatine miał pod sobą geniuszy – Tarkin, Thrawn, Isaard, Mara Jade, sam Vader – to nie idioci. Przypatrzmy się teraz Najwyższemu Porządkowi. Snoke przejmuje władzę, bo za pewne a. wybił każdego innego, kto chciał rządzić b. miał Moc c.był silny W moich oczach Snoke bardzo dużo traci, bo jest przykładem klasycznego przejęcia władzy z samej racji, że jest kimś złym i ma niecne plany, a nie dlatego, że jest geniuszem i stworzył i przeprowadził misterny plan… Co więcej Snoke był kreowany na potężnego, mrocznego władcę – przecież w TFA nie widzieliśmy go „na żywo” tylko przez hologram. A nie wyczuł tego, co robił Kylo… Wiem, wiem. Palpatine też nie wyczuł, co planuje zrobić Vader. Ale raczej każdy się ze mną zgodzi, że tu zachodzi istotna różnica między Vaderem, który widzi cierpiącego syna, a Kylo, który po prostu wpadł na pomysł przejęcia władzy, zabicia swojej historii, a w rezultacie Snoke’a. Wracając do rozpoczętego wątku – nie mamy u Snoke’a takich geniuszy jak u Palpatine’a – Hux? Kylo?...

Dwie „mowy” w trakcie toczących się bitw – nie podobało mi się to. Admirał Holdo mówiąca w środku bitwy co dalej czynić – z jednej strony jest zrozumiała, ale mogłoby to trwać krócej. W końcu byli atakowani… To samo między Leią i Lukiem. Wiem, nie widzieli się bardzo długo, ale mogli to zrobić schludniej, bardziej podkreślając wagę sytuacji, a nie, że mi przyszło do głowy, że tylko kawy im brakuje do dobrej pogadanki.

W walkach kosmicznych brakowało mi większej roli tarcz/osłon w statkach. Zdecydowana większość strzałów kończyła się zniszczeniem jakiejś części statku. Johnson miał dobrą koncepcję ze związkiem przez Moc Kylo i Rey. Nie zarzucam, że było to złe, ale trochę gryzło się ze sobą takie swobodne rozmawianie „dobrej” ze „złym”. Poza Rey większość bohaterów jest potraktowana po łepkach – brak głębszych przeżyć, emocji – przeważa pokazanie bohaterów w czasie jakiejś akcji, a to nie mówi zbyt dużo o ich portrecie psychologicznym lub osobowym. C3PO, R2D2, Chewie tylko zaznaczeni, że istnieją w tym filmie. Rose i to co robi w filmie zupełnie niepotrzebne – chyba że pociągną ją bardziej w IX epizodzie. Scena ratowania życia Finnowi taka znikąd..

400 osób tworzących Rebelię (tudzież Ruch Oporu)? Seriously? Około 12 osób na sam koniec?... Nie mówiąc o tym, że nie wiem, jak chcą poprowadzić IX epizod bez głównych autorytetów dobra i zła (Luke i Snoke), zwłaszcza, że Najwyższy Porządek jest silny i ogromny, a RO tworzy 12 osób. W czasach Imperium Galaktycznego Sojusz Rebeliantów był liczącą się siłą, zagrożeniem dla władzy i stabilności Palpatine’a. Na taki 12 osobowy ruch Palpatine nie zwróciłby uwagi. Okay, jest w nim Leia oraz użytkowniczka Mocy (która nauczyła się władać Mocą w trzy lekcje), ale to jednak mała siła. Można mi zarzucić, że Przebudzenie Mocy nie podobało mi się, bo było podobne do Nowej Nadziei, a podczas tej recenzji porównuję wszystko z TLJ do starej trylogii… I tak i nie. Nie chcę dostać tego samego – pokazuję tylko, że wtedy Lucas miał wszystko przemyślane, logiczne… Po prostu. Tego nie trzeba było tłumaczyć, filmy Lucasa tłumaczyły się same za siebie – obecnie, żeby udowodnić, że TLJ był dobry ludzie z zewnątrz muszą go tłumaczyć… Mają do tego prawo i nie mówię, że jeśli mi się film nie podobał to był zły. Każdy ma prawo do swojego zdania.

Fajnie, że po połowie filmu pokazali w końcu potęgę Luke’a taką jaka była w książkach EU. Wreszcie można było dostać ciarek, ale to był tylko jeden moment, jedna scena pośród nieudacznictwa, a że umarł…hmm… To Leię powinni uśmiercić, a Luke mógłby stać się głównym orędownikiem dobra. Rola Luke’a była tak tragiczna, że Mark Hamil zrezygnował i musieli uśmiercić postać……………? Dla mnie przekonywujące :D

Dwie ostatnie wady… - latająca Leia to był w ogóle kosmos jeśli chodzi o fantazję reżysera. Moc jest nieobliczalna, ale nie pokazujmy tego jak jakieś objawienie…  I wątek Yody, który jednym zdaniem oświeca Luke’a. „Aha, zielony kolego, czyli to tak? No popatrz, nie pomyślałem nad tym” Luke jako jedyny dziedzic mądrości Jedi (tej ustnej) zostaje włączony do Mocy. Z „dobrych” użytkowników Mocy zostaje Rey, która nie ma bladego pojęcia o Zakonie Jedi, efektach ich badań, tradycji itd. włada Mocą dzięki 3 lekcjom, nie ma nawet swojego stylu walki mieczem. Trylogia zmierza do uśmiercenia Jedi oraz Sithów. Ale skoro to konik i Star Wars i Disney’a to trochę jak strzał w kolano… Nie będę tu snuć teorii co może być w IX epizodzie, bo co będzie w IX epizodzie dowiemy się w kinach.

Natomiast na koniec dodam, że bardzo podobał mi się wątek trzech chłopców/niewolników, których ktoś a la Watoo odsyła do domu. Chłopiec przyciąga miotłę… Świadome i piękne nawiązanie do młodego Skywalkera.

Miał być wątek filozoficzny…Po tak długiej recenzji nie będę kolejnych kilku stron poświęcać rozważaniom. Zaznaczę tylko problem, który będę starać się wyjaśnić już w styczniu (rozpiska na styczeń już niedługo). Skąd jest Moc, czym jest Moc, jaka jest jej natura? Czy Moc można przyrównać do bytu nadprzyrodzonego, bóstwa? Czy można ugiąć ją do własnych celów, czy trzeba się w nią wsłuchać? Kto ją lepiej rozumiał – Jedi czy Sithowie? Czy Moc była rozumna/racjonalna? Czy użytkownicy Mocy byli skazani na przeznaczenie (tudzież determinizm)? Takie problemy można wyłuskać z rozmów między Rey a Lukiem…Kilka pytań dopowiedziałem, ale jest to niezwykle ciekawa tematyka – epistemologiczno – ontologiczna. Z tej tradycji filozoficznej będę czerpać tworząc tekst dotyczący tego problemu. 

A Wam? Film się podobał? Jakie były jego dobre, a jakie złe strony? Zapraszam do dyskusji!